Joga działa holistycznie i na wielu poziomach jednocześnie, ale jednocześnie jest narzędziem, z którego można korzystać na różne sposoby w zależności od intencji praktykującego. Dobrze widać to na przykładzie prāṇāyāmy. Dla Pattabhiego Joisa praktyka prāṇāyāmy była warunkiem koniecznym do osiągnięcia skupienia umysłu. W średniowiecznych tekstach z kręgu haṭha jogi oprócz wpływu praktyk oddechowych na umysł podkreśla się także ich walory zdrowotne oraz rolę w procesie pobudzania subtelnych energii życiowych. Z kolei dla osób praktykujących bhakti jogę prāṇāyāma jest również narzędziem wyrażania swojego oddania Najwyższemu poprzez mentalną recytację mantr, które stosowane są przez nich podczas praktyki jako miara długości oddechu lub jego zatrzymania. Warto więc czasem zadać sobie pytanie, co na danym etapie jest dla nas najważniejsze – silne i zdrowe ciało, spokojny umysł, radzenie sobie ze stresem, lepsze ułożenie relacji ze światem i samym sobą, poczucie wewnętrznej równowagi czy poszukiwanie ścieżki duchowego rozwoju. Odpowiedź na to pytanie może mieć bowiem znaczenie w doborze odpowiednich praktyk z bogatego instrumentarium jogi. Więcej na temat prāṇāyāmy i celom, jakim służyła i służy dowiesz się z mojego wykładu poświęconego historii i teorii prāṇāyāmy na Omline – https://omline.expert/course/pranayama-teoria-i-historia/